حسبان نخستین روزنامه گردشگری ایران ویژه نامه شهر جدید پردیس

به گزارش خبرنگار مهر، چهل و ششمین نشست «دگرخند» با موضوع بررسی طنز در ادبیات دفاع مقدس و با عنوان «ورود ترکش ممنوع» عصر روز چهارشنبه (30 شهریور) با حضور محمدحسین جعفریان و داود امیریان در سالن شماره 2 تالار اندیشه حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد.

امیریان: از هجو درباره جنگ دوری کنیم

در ابتدای این نشست داود امیریان با مقایسه تحولات سال‌های اخیر و تغییر نگاه به جنگ و ورود طنزپردازان به این عرصه، گفت: امروز جاده طنز کمی بازتر شده است ولی همچنان باید مراقب بود که از هجو درباره جنگ دوری کنیم.

این طنزنویس با برشمردن مثال‌هایی از طنز موقعیت، افزود: این سوژه‌ها گاهی بسیار ناب هستند ولی متاسفانه چندان به آنها پرداخته نمی‌شود و طنزپردازان ما اساساً توجهی جدی به طنز موقعیت ندارند.

نویسنده کتاب‌هایی مانند «مین نخودی» و «جام جهانی در جوادیه» همچنین از اینکه به گفته او حصاری ممنوع به دور زندگی رزمندگان در دوران دفاع همانند زندگی پیشوایان دینی، کشیده شده است، انتقاد کرد و گفت: برخلاف آنچه ما درباره زندگی پیامبر و ائمه (ع) فکر می‌کنیم، آنها به هیچ وجه چهره‌ای عبوس یا رفتاری خشک نداشته اند.

نویسنده داستان بهنام (زندگینامه شهید بهنام محمدی) ادامه داد: متاسفانه همین تصور اشتباه به جنگ هم کشیده شده است ولی رسانه‌ای مثل تلویزیون هر وقت می‌خواهد از جنگ سخن بگوید، فقط صحنه‌های گریه و زاری را نشان می‌دهد.

این طنزنویس در عین حال از تعرض به ارزشهای دفاع مقدس از سوی برخی چهره‌ها که خود را نیروهایی فوق‌العاده ارزشی می‌دانند، انتقاد کرد و گفت: به عنوان نمونه می‌گویم فیلم «اخراجی‌ها» یک توهین آشکار به دفاع مقدس بود.

جعفریان: ده‌نمکی شعرم را بدون اجازه من در «اخراجی‌ها» استفاده کرده است

در این نشست همچنین محمدحسین جعفریان نویسنده، شاعر و مستندساز در سخنانی با تائید سخنان امیریان درباره باز شدن فضای نوشتن درباره دفاع مقدس به شیوه‌ای طنز در مقایسه با سال های قبل، گفت: زمانی بود که نمی‌شد از نگاه طنز به فرهنگ جبهه و جنگ نگریست در حالی که این اصلاً در فرهنگ جبهه وجود ندارد و جنگ ما سرشار از زندگی بود.

خالق آثاری مانند «در حاشیه شط»، «پنجره‌های رو به دریا» و «فریادی پشت پنجره? جهان» در عین حال بر لزوم جمع‌آوری خاطرات تمامی کسانی که به نحوی با جبهه‌ها ارتباط (خواه مستقیم خواه غیرمستقیم) داشته‌اند، تاکید کرد و افزود: اگر نسلی که جنگ را تجربه کرده، به زیر خاک رود، همه خاطراتش را هم با خود به زیر خاک می‌برد.

جعفریان ادامه داد: در حالی که طنزنویسان ما هم در عرصه شعر و هم در عرصه نوشتار می‌توانند این خاطرات را دستمایه تولید آثار غنی بکنند و معتقدم می‌توان ژانرهای جدیدی با این غنایم، تولید کرد.

سازنده فیلم‌های مستندی مانند «شیر دره پنجشیر یا حماسه ناتمام» (درباره زندگی احمدشاه مسعود) و «نسل گمشده» (درباره جنگ بوسنی) همچنین بر لزوم گردآوری خاطرات آن دسته از عراقی‌ها که در جنگ با ایران حضور داشتند، تاکید کرد و گفت: اگر بتوانیم به آن طرف جبهه هم نیم نگاهی داشته باشیم و خاطرات نیروهای عراقی را از نبردشان با ایران بگیریم، می‌توانیم به تکمیل پروسه جمع‌آوری خاطرات جنگ امیدوار باشیم.

این شاعر همچنین طنزپردازان را از آلوده کردن فضای دفاع مقدس به هجو، بر حذر داشت و در ادامه بار دیگر با انتقاد از مسعود ده‌نمکی (سازنده سه‌گانه «اخراجی‌ها») به سبب رعایت نکردن کپی رایت شعر او (جعفریان) در یکی از این فیلم‌ها، گفت: آقای ده‌نمکی بدون اجازه من، شعرم را در تیتراژ پایانی فیلمش استفاده کرده و حتی حاضر نیست یک بلیط برای من بفرستد چه برسد به رعایت حق مولف!

جعفریان همچنین از اینکه به گفته او «این نوع فیلم‌ها به الگویی برای برخی دیگر از فیلمسازان تبدیل شده است» اظهار تاسف کرد.